NFU-voorstellen voor hoofdstuk 15 (academisch medisch specialisten) in nieuwe cao

Gesignaleerde knelpunten

Er is alle reden om afzonderlijk aandacht te besteden aan de arbeidsvoorwaarden en -omstandigheden van de academisch medisch specialisten. Zij signaleren verschillende knelpunten die om een antwoord vragen. Alleen dan kunnen de umc’s ook in de toekomst de optimale zorg bieden die ze voorstaan. Concreet gaat het daarbij om hoge werkdruk, de onevenwichtige verdeling van de belasting door diensten, zorgen om behoud van vitaliteit en onvoldoende aandacht voor uiteenlopende wensen en behoeften bij verschillende generaties. De huidige afspraken zijn gebaseerd op de situatie in 1999. De samenstelling van de beroepsgroep is sterk gewijzigd en zal de komende jaren verder veranderen. Zo zal het aandeel van academisch medisch specialisten van 60 jaar of ouder in de komende 5 jaar toenemen van 16% naar 27%. Dat noodzaakt tot het maken van nieuwe afspraken die tegemoet komen aan de veranderde wereld binnen en buiten de umc’s (zoals blijvende inzetbaarheid van medewerkers en de stijging van de AOW- en pensioenleeftijden).

Concrete afspraken

Met het oog op de verantwoordelijkheid voor zorg en medewerkers, wil de NFU met de academisch medisch specialisten concrete afspraken maken als antwoord op de gesignaleerde knelpunten. De invalshoek is modernisering van de arbeidsvoorwaarden om zo te kunnen blijven investeren in de groep academisch medisch specialisten. Deze modernisering vereist een zorgvuldig proces en kost tijd en overleg. Het is echter onontkoombaar nu al een stap te zetten om de verdeling van de dienstbelasting van de academisch medisch specialisten te veranderen. Ongewijzigde voortzetting van de huidige situatie is ongewenst.

Voorgestelde aanpassingen voor de cao 2024

• Alle academisch medisch specialisten – dus ongeacht leeftijd – die ’s nachts bereikbaarheids- of aanwezigheidsdienst hebben gehad en tussen middernacht en zes uur ’s ochtends minstens twee uur in het umc werk hebben verricht, hebben recht op 8 uren rust.
• Iedere academisch medisch specialist krijgt vanaf 59 jaar de mogelijkheid vrijwillig eerder te stoppen met diensten, in ruil voor een afbouw van de toelagen. Dat gebeurt stapsgewijs over een periode van drie jaar, zodat hij of zij kan inspelen op de nieuwe situatie.
• Met individuele specialisten jonger dan 59 kunnen op de situatie toegesneden afspraken worden gemaakt over diensten en afbouwen van de toelagen.
• De leeftijd om in aanmerking te komen voor het behoud van de Toelage Verzwarende Omstandigheden (TVO) en toelage voor 24-uursdiensten, gaat omhoog van 60 naar 62 jaar.
• De academisch medisch specialist van 62 jaar of ouder mag alleen worden ingeroosterd voor avond- en nachtdiensten als hij of zij daarmee instemt en behoudt de TVO. Deze academisch medisch specialist verricht nog wel diensten op zaterdag en zondag overdag.
• Voor de academisch medisch specialist van 64 jaar of ouder geldt een benodigde instemming voor alle diensten, met behoud van de TVO.
• Als een academisch medisch specialist van 64 jaar of ouder er vrijwillig voor kiest diensten overdag op zaterdag of zondag te doen, krijgt hij of zij compensatie in tijd. De TVO blijft behouden.
• De NFU wil een integrale vernieuwing van hoofdstuk 15, passend bij de huidige en toekomstige omstandigheden en met meer duidelijkheid over arbeidsduur, taakverdeling (naast patiëntenzorg ook onderwijs, onderzoek en management), toelagen, werkingssfeer en generatiebeleid.

Met de wijzigingsvoorstellen wordt de dienstbelasting evenrediger verdeeld over de gehele groep academisch medisch specialisten. Daarnaast is er meer ruimte voor aanpassingen in individuele gevallen. De voorstellen zijn een eerste stap naar arbeidsvoorwaarden die meer recht doen aan veranderende (maatschappelijke) omstandigheden.