COVID-onderzoek umc’s over de volle breedte

Welke onderwerpen?

Umc-onderzoekers hebben hun wereldwijde netwerken met de beste onderzoeksinstellingen ingezet om hun brede palet aan COVID-onderzoek mogelijk te maken. Niet alleen hebben de umc’s gekeken naar behandelingen, vaccins of geneesmiddelen, maar ook naar de oorzaken, verspreiding, werking en maatschappelijke effecten van het virus. Dankzij de onderzoeksresultaten kan de COVID-zorg continu worden verbeterd: behandelingen worden geoptimaliseerd, nieuwe geneesmiddelen gevonden en steeds meer levens gered. Vanuit elk umc dragen de experts gezamenlijk bij aan de verschillende vraagstukken en uitdagingen die de uitbraak met zich mee heeft gebracht. Op welke onderwerpen hebben de COVID-19-onderzoeken van de umc’s zich gericht? In de onderstaande visualisatie kun je zien dat de umc’s hun onderzoek over de volle breedte hebben uitgevoerd: van molecuul, patiënt en behandelingen, naar populatie-onderzoek en het managen van de crisis.

Deze kaart is gemaakt op basis van de meeste voorkomende termen in de titels en samenvattingen van de COVID-gerelateerde artikelen van de umc’s. De grootte van een bol is een maat voor hoe vaak een woord in de publicaties voorkomt. De lijnen tussen woorden ontstaan als deze in dezelfde publicaties voorkomen. Woorden die vaker met elkaar geassocieerd worden, vormen samen de clusters in de verschillende kleuren.

Wat zien we hier precies?

Het groene cluster omvat basaal moleculair virologisch en immunologisch onderzoek. Dat richt zich op de karakterisering, ontwikkeling en transmissie van het virus.
Het rode cluster betreft het klinisch onderzoek naar de meest bekende ziektebeelden en de behandeling van patiënten op de ic’s en de verpleegafdelingen.
In het gele cluster zien we de onderzoeken die zich verdiepen in het beheersen van de virusuitbraak en epidemiologisch onderzoek.
Het blauwe cluster, tot slot, omvat het populatieonderzoek naar de effecten van het virus in de maatschappij, het beleid en de maatregelen en de perceptie daarvan.

Hoe kennis delen?

In zeer hoog tempo hebben de umc’s ontzettend veel werk verzet. De onderzoekers hebben de resultaten ook zo snel en veel mogelijk Open Access (OA) gepubliceerd. Resultaat: wereldwijd konden hun collega’s, artsen en de samenleving er zo snel mogelijk kennis van nemen en ermee aan de slag. Behandelingen konden worden aangepast, het landelijke beleid kon worden beïnvloed, en het publiek up-to-date gehouden. Alleen al in het eerste jaar van de pandemie verschenen meer dan 1.000 publicaties van de hand van umc-onderzoekers, en sindsdien nog veel meer.

Het snel delen van nieuwe kennis bij de bestrijding van een pandemie is van vitaal belang. Een analyse uit 2021 (rapport Impact van onderzoek) laat zien dat de umc-onderzoekers al veel van hun kennis zo breed mogelijk delen: ca. 70 % van al hun output wordt ‘Open Access’ gepubliceerd en is daarmee voor iedereen via internet vrij beschikbaar. Hierdoor krijgen (zowel academische als niet-academische) onderzoekers, maar ook andere betrokkenen, snel toegang tot onderzoeksresultaten die publiek zijn gefinancierd. Sinds het uitbreken van de pandemie is maar liefst 95% van de COVID-onderzoeken door de umc’s in Open Access gepubliceerd.

Met wie werken we samen?

De umc’s werken nauw met elkaar samen bij hun COVID-onderzoek en ze hebben hun wetenschappelijke krachten gebundeld met Nederlandse en buitenlandse partijen. Bij de nationale samenwerking valt op dat de umc’s veel hebben samengewerkt met het RIVM, het NKI (Nederlands Kankerinstituut) en topklinische ziekenhuizen. Omdat het gaat om een wereldwijde crisis in een globaliserende samenleving, zijn internationale wetenschappelijke samenwerkingsverbanden onmisbaar. Alleen op die manier kan COVID-19 succesvol worden aangepakt.

De umc’s hebben een sterke relatie met een aantal topkennisinstellingen in Europa, de Verenigde Staten, Canada en Australië. Denk hierbij aan onder meer de Amerikaanse Harvard Universiteit, de Britse Universiteit van Oxford en Universiteit van Cambridge, en het Zweedse Karolinska Instituut.

Meer weten over het COVID-onderzoek van de umc’s? Op Voor het leven van morgen vind je een aantal voorbeelden. Zoals onderzoek hoe bestaande medicijnen COVID-doden kunnen voorkomen. En naar hoe het welzijn van zorgmedewerkers bewaakt kan worden.