Ongezonde bezuinigingen van kabinet desastreus voor Nederland

Het nieuwe kabinet blijft van plan 1 miljard euro te bezuinigen op onderzoek en onderwijs. De NFU vindt het onbegrijpelijk dat deze forse bezuiniging in het gepubliceerde regeerprogramma blijft staan. Investeren in wetenschappelijke kennis en innovatie is namelijk hard nodig om antwoorden te vinden op de meest prangende uitdagingen voor de zorg en gezondheid van burgers en patiënten. Het is goed dat dit kabinet de zorgen van de umc's en universiteiten serieus heeft genomen over de bezuiniging op de sectorplannen. De ruim 1200 onderzoekers die op basis van deze middelen zijn aangenomen, kunnen hierdoor hun onderzoek voortzetten. Onder aan de streep blijft de desastreuze bezuiniging op onderzoek en onderwijs echter staan.

“Het behoud van de sectorplannen is een doekje voor het bloeden”, aldus Helen Mertens, voorzitter van de NFU. “Laten we niet naïef zijn: de gigantische bezuiniging op de starters- en stimuleringsbeurzen en de graai uit het Fonds Onderzoek en Wetenschap en het Nationaal Groeifonds raakt de samenleving ongekend hard.” Dit vertaalt zich één op één door in minder onderzoek naar nieuwe kankermedicijnen of innovatieve behandelingen voor zeldzame ziektes. Ook kunnen de umc 's minder onderzoek doen naar oplossingen om administratieve lasten te verminderen, de zorg betaalbaar te houden en gezondheidsverschillen in de wijk te verminderen. Mertens: “Het is een ongezonde bezuiniging.”

Inzet op toekomstbestendige en toegankelijke zorg

In het regeerprogramma is terecht aandacht voor het goed, betaalbaar en toegankelijk houden van de zorg, mede gezien de vergrijzing van de bevolking en krapte op de arbeidsmarkt. Waarschijnlijk neemt de vraag naar zorg ook verder toe door de plannen om het eigen risico te halveren. Het is belangrijk dat alle zorgpartijen samenwerken om de zorg toekomstbestendig te maken, ook samen met het sociaal domein in de regio's. De umc’s zien het dan ook als een positieve ontwikkeling dat dit kabinet het bestaande Integraal Zorgakkoord (IZA) verbreedt en concretiseert in een aanvullend zorg- en welzijnsakkoord en zo belangrijke uitdagingen in de zorg samen met de zorgpartijen wil aanpakken.

De toenemende druk op de zorg en groeiende gezondheidskloof vragen echter ook om een stevige inzet op preventie en gezondheid. Ondanks mooie ambities om de gezondheid van Nederlanders te beschermen en te bevorderen, wordt er fors bezuinigd op preventie en gezondheid. Dit baart de NFU grote zorgen. “Dit is verbazingwekkend en getuigt van kortetermijndenken,” aldus Helen Mertens. “Vanuit de umc’s doen we veel onderzoek naar preventie en weten we dat de inzet op preventie bewezen effectief is: het redt levens, houdt de zorg betaalbaar en behoudt mensen voor de arbeidsmarkt. Het is een no-brainer om te investeren in preventie.”

Veelbelovende ambities op databeschikbaarheid en AI

De ambities van dit kabinet op databeschikbaarheid en AI zijn veelbelovend. De NFU deelt deze ambitie en werkt graag samen met het kabinet aan de versnelling van de databeschikbaarheid en gegevensuitwisseling. Dit is immers onmisbaar voor goede, persoonlijke en toekomstbestendige zorg. Databeschikbaarheid en kennisontwikkeling zijn bovendien belangrijke voorwaarden om de inzet van AI in de zorg te versnellen. De umc’s werken volop aan innovatieve AI-toepassingen in de zorg. Met AI kunnen we bijvoorbeeld de tijd die chirurgen in de OK doorbrengen verkorten, artsen kunnen ziektes nauwkeuriger vaststellen of het ziekteverloop beter voorspellen. Zo maken we de zorg voor patiënten beter en veiliger en brengen we de administratieve lasten voor zorgmedewerkers omlaag.