Op 27 augustus 2020 hebben NFU en VSNU de toolkit Maatschappelijk Verantwoord Licentiëren (MVL) gepresenteerd aan het ministerie van VWS. Dat gebeurde uiteraard digitaal in verband met COVID-19. De MVL-toolkit geeft nadere invulling aan de ‘tien principes voor MVL’ die de kennisinstellingen in 2019 op verzoek van de minister voor Medische Zorg formuleerden. De MVL-toolkit biedt kennisinstellingen een gezamenlijke basis voor een gesprek met marktpartijen over het toekomstige gebruik van geoctrooieerde kennis. Zo kan de vertaalslag van academische kennis naar waardevolle producten en diensten vlot verlopen.

Voor een vlotte vertaalslag van academische kennis naar marktpartijen.



De MVL- toolkit is tot stand gekomen in samenwerking met kennisinstellingen, private en publieke partijen, elk met hun eigen belangen en verwachtingen. Het bedrijfsleven benadrukt dat door te veel aandacht voor maatschappelijke aspecten de verdere ontwikkeling van die kennis mogelijk stagneert. De maatschappelijke organisaties zijn juist bezorgd dat de toolkit te vrijblijvend is, omdat de toolkit geen dwingende kaders oplegt voor prijs en toegankelijkheid van de eventuele toekomstige producten die op grond van Nederlandse octrooien ontwikkeld worden.



Aan de slag

“Wij willen academische kennis ten goede te laten komen aan de maatschappij,” aldus NFU-voorzitter Margriet Schneider. “Daarom hebben we deze toolkit ontwikkeld, waarmee wetenschappelijke kennis omgezet kan worden in concrete diensten en producten waar de samenleving baat bij heeft. Hiermee gaan we van start. Werkendeweg zal duidelijk worden wat de gemakkelijkste manier is om stappen te zetten naar een maatschappelijk verantwoorde licentieovereenkomst.”



Concrete bouwstenen

De MVL-toolkit levert concrete bouwstenen voor een licentieovereenkomst. Naast de gebruikelijke afspraken over rechten en plichten wordt daarbij expliciet aandacht besteed aan maatschappelijke doelstellingen, zoals de effectieve beschikbaarheid van producten en diensten. In de context van geneesmiddelen en medische technologie betekent dat bijvoorbeeld dat er aandacht kan zijn voor uiteenlopende zaken, bijvoorbeeld ontwikkeling in Nederland, normen op het gebied van transparantie en beschikbaarheid in lage- en middelinkomenslanden. De licentieovereenkomst wordt overigens meestal in een zeer vroeg stadium afgesloten, als nog niet duidelijk is of er ooit een concreet product komt.



VSNU-voorzitter Pieter Duisenberg zegt: “Het is van belang dat de waarde die de universiteiten en de umc’s creëren een zo groot mogelijke maatschappelijke en economische impact heeft. De toolkit helpt bij het beschikbaar stellen van wetenschap voor de maatschappij.”



Over twee jaar evalutie

De MVL-toolkit is een praktische uitwerking van de Tien principes voor Maatschappelijk Verantwoord Licentieren en geeft richting aan het gesprek over de verwachte maatschappelijke en economische impact. Over twee jaar wordt het gebruik van de MVL-toolkit geëvalueerd.