Nederland verandert in rap tempo. Grote uitdagingen zijn vergrijzing, technologische ontwikkelingen, toenemende zorgvraag en klimaatverandering. Deze uitdagingen vragen om vernieuwend onderwijs en onderzoek. Daarom presenteren de umc’s van Nederland vanuit hun rol als onderwijs- en kennisinstellingen een denkrichting voor onderwijs en wetenschap in 2040.

In 2022 kondigde minister Dijkgraaf van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap een toekomstverkenning naar het stelsel van onderwijs en onderzoek aan. Deze toekomstverkenning gaat over het middelbaar beroepsonderwijs (mbo), hoger onderwijs (ho) en de wetenschap. De minister wil weten hoe deze vormen van onderwijs en onderzoek eruit moeten zien in 2040. Met deze denkrichting wil de NFU een bijdrage leveren aan de toekomstverkenning van het ministerie.

Onderwijs

Door de toenemende zorgvraag en andere zorgbehoeften zijn meer zorgprofessionals in de eerste lijn nodig, zoals huisartsen en praktijkondersteuners. Jan Smit, vicevoorzitter/ decaan RvB Radboudumc en lid NFU-bestuurscommissie Onderwijs en Onderzoek (O&O): ‘We hebben professionals nodig die middenin de maatschappij staan, met primair het oog op preventie naast ziekte. Daar moeten de umc’s dan ook voor opleiden.’

‘De verwachting is dat techniek en data een grotere rol gaan spelen in het zorgdomein en in het onderwijs. Hoe ver de technologische ontwikkelingen zoals AI staan in 2040, is nu nog lastig te voorspellen. Maar de umc’s moeten wel klaar staan voor deze ontwikkelingen. Daarom willen we opleidingen flexibeler organiseren, waardoor meer ruimte is om de nieuwste ontwikkelingen in te passen’, aldus Smit.

Medische wetenschap en gezondheidstechnologie

De umc’s zien de noodzaak om onderzoek en technologische ontwikkelingen in het gezondheidsdomein te versnellen. Om alle veranderingen bij te benen willen de umc’s de samenwerking met (technische) universiteiten, hogescholen, het middelbaar beroepsonderwijs en regionale partijen verder verstevigen en uitbouwen. Chris Polman, voorzitter/decaan RvB Amsterdam UMC en voorzitter NFU-bestuurscommissie O&O: ‘De verwachting is dat we dankzij nieuwe innovaties veel gerichtere zorg kunnen bieden aan patiënten, met betere zorg en minder bijwerkingen voor de patiënt. Denk aan AI-gestuurde technologie en biomarkers voor personalised medicine and health. Het betekent dan ook dat de umc’s meer willen inzetten op valorisatie, zodat we onze kennis geschikt maken voor de maatschappij of economische ontwikkeling.’

Kennisdeling

Het vinden van oplossingen voor bepaalde aandoeningen vraagt mondiale samenwerkingen. Polman: ‘Neem bijvoorbeeld de coronapandemie. Zonder wereldwijde kennisdeling waren we nooit zo snel tot effectieve behandelingen en vaccins gekomen. Op dit moment zien we dat het uitwisselen van data en kennis beter kan. We hopen dat er in 2040 internationaal een optimale en veilige data-uitwisseling mogelijk is. Maar ondanks alle data-mogelijkheden blijven lokaal en nationaal fysieke onderzoeksfaciliteiten belangrijk, zowel voor het fundamentele, translationele als toegepaste onderzoek.’

Meer informatie: Toekomst van Onderwijs en Wetenschap