Regio Nijmegen: Inventariseren en verbinden

“Iedereen wist dat er al van alles speelde op het gebied van onderzoek en innovatie in onze regio”, vertelt Pim Assendelft, hoogleraar preventie in de zorg en kwartiermaker bij Radboudumc. “Maar we hadden te weinig zicht op wie wat deed en wat eventuele onderlinge verbanden waren tussen de initiatieven. Daarin zijn afgelopen jaar flinke stappen gezet. Zelfs in die mate dat er al eerste resultaten merkbaar zijn.”

De regio rond het Radboudumc is groot en strekt zich uit van Noord-Limburg en Oost-Brabant tot in Twente. Assendelft ging allereerst in gesprek met de GGD’en, omdat zij goed op de hoogte zijn van wat er gebeurt in de verschillende subregio’s. Hij leerde dat de verbinding tussen de curatieve sector en het sociale domein beter kan en dat het Radboudumc als kennisinstituut in de ogen van samenwerkingspartners belangrijke kennis bezit. Ook kwamen er zo’n vijftien netwerken op het gebied van preventie bovendrijven waar het Radboudumc een rol in speelt of nauw mee verbonden is.

TopFit en OnePlanet

“Na deze leerzame scan van de regio is het nu de fase van daadwerkelijke verbinding’, vertelt Assendelft. ‘De reeds lopende programma’s TopFit en OneHealth sloten goed aan bij het organiserend principe voor de Kennis & Innovatieagenda van Radboudumc.” In TopFit werkt Radboudumc samen met onder meer de Radboud Universiteit, Wageningen University & Research, Universiteit Twente, hogescholen, verzekeraars, gemeenten en GGD’en aan preventie, verlaging van ziektelast en ‘meer gezonde jaren’. In het door de provincie Gelderland geïnitieerde programma OnePlanet zet Radboudumc samen met de Radboud Universiteit, Wageningen University & Research en Imec in op medische- en informatietechnologie, gedragsbeïnvloeding en ondersteuning van patiënten in hun zelfzorg en behoud van functies en vitaliteit. Om de afstemming te borgen heeft Assendelft een plaats in de regieteams van beide onderzoeks- en innovatieverbanden.

Lessen

“Het was inzichtgevend om de verschillende rollen van het Radboudumc in de regio te leren kennen”, zegt Assendelft. “Van heel hands on in programma’s als Wij zijn groen, gezond en in beweging Nijmegen, in verwijsrelaties met diverse ziekenhuizen tot aan het belang van het onderwijs en opleidingen.” Opvallend punt vond Assendelft de rol van de verzekeraars in de regio. Zij zijn in de verschillende subregio’s behoorlijk bepalend voor hoe ver de samenwerking reikt. Bijvoorbeeld Menzis is erg actief en vervult een belangrijke rol bij het samenbrengen van de 0de, 1ste en 2de lijn in diverse projecten. Hij pleit dan ook voor een stevige regionale betrokkenheid van verzekeraars.

Trots

Assendelft heeft een goed beeld van de rol die het Radboudumc in de regio kan spelen. De behoeften in de regio zijn in kaart gebracht. De deur naar een regionale Kennis & Innovatieagenda staat open. Hij is er trots op dat Nijmegen als eerste stad in navolging van het Nationaal Preventieakkoord een lokaal preventieakkoord heeft gesloten. “Niet minder dan 37 organisaties hebben afgesproken een gezonde leefstijl bij medewerkers, leerlingen, cliënten en patiënten te stimuleren”, vertelt Assendelft. “De verschillende partijen zetten zich in voor een rookvrije omgeving, meer bewegen, gezond eten en bewustwording van de risico’s van alcoholgebruik. Andere gemeenten zeggen nu: ‘Dat willen wij ook’.”

Uitdaging

De komende tijd is de grootste uitdaging voor Assendelft om daadwerkelijk tot een regionale Kennis & Innovatieagenda te komen. Hoe kunnen de geïnventariseerde verbanden en behoeftes aan elkaar geknoopt worden tot een reëel pakket projecten en programma’s. Daarnaast zal hij zich het hoofd moeten breken over de financiering van deze activiteiten. “Het tot drie cijfers achter de komma uitwerken van business cases, zoals bijvoorbeeld verzekeraars dat willen, gaat niet altijd en de kost gaat uit voor de baat”, legt Assendelft uit. “VWS en gelieerde subsidiefondsen subsidiëren onsamenhangend allerlei grote en kleine projecten en daar hebben we nu eigenlijk last van. Er is behoefte aan een groot, samenhangend meerjarig programma, waarmee we de kans krijgen de gewenste lange termijndoelstellingen te realiseren. Geen losse projectjes meer: er moet organisatiekracht geregeld worden.” Hoewel Assendelft ziet dat we nu al de vruchten plukken van een jaar lang onderzoek en innovatie in de regio is hij overtuigd dat er nog veel meer geoogst zou moeten kunnen worden. “Maar dan moeten we nu wel wat groter denken en gas geven.”

Op 16 november 2020 hebben we tijdens de online 'Werkconferentie Onderzoek & Innovatie met en voor de gezonde regio' in vogelvlucht laten zien wat de afgelopen periode in de regio’s is gebeurd én welke acties de komende periode gepland staan. De kwartiermakers uit elke regio en de regionale partners hebben toen hun aanpak en resultaten laten zien aan onder meer het ministerie van VWS.