NFU: focus op sectorplan en draai de herverdeling onderwijsgelden terug
Minister Dijkgraaf van OCW heeft zijn ambities en uitdagingen voor het hoger onderwijs en wetenschap met de Kamer gedeeld. De minister wil de basis versterken, sectorplannen verkennen en investeren in onderzoek en wetenschap. De NFU onderschrijft dat het herstel van de basis aandacht behoeft en dient begin mei het sectorplan medische en gezondheidswetenschappen in. Samen met de Kenniscoalitie is de NFU in gesprek over het fonds voor onderzoek en wetenschap. Ook is dit coalitieakkoord volgens de NFU een kans om de eerder gedane herverdeling van de universitaire onderwijsgelden (Van Rijn-gelden) te compenseren.
Op maandag 11 april 2022 debatteert de Kamer met minister Dijkgraaf over zijn hoofdlijnenbrief.
Sectorplan
De NFU benadrukt dat extra investeringen in de medische en gezondheidswetenschappen nodig zijn om ons onderzoek internationaal toonaangevend te houden, het onderwijs door te ontwikkelen en het basisfundament te versterken. Daarom zijn de umc’s aan de slag met een sectorplan Medische en Gezondheidswetenschappen. In het sectorbeeld beschrijven de umc’s te willen investeren op drie thema’s om bij te dragen aan brede maatschappelijke opgaven. Het gaat om de thema’s Preventie, Datagedreven innovatie en Van fundamenteel onderzoek tot kliniek en praktijk. De umc’s zijn ook met andere sectoren in gesprek, omdat voor de aanpak van maatschappelijke opgaven, zoals gezondheid, samenwerking noodzakelijk is.
Onderzoek en innovatie
Met de Kenniscoalitie blijft de NFU samenwerken om te komen tot 3% investeringen van het BNP in onderzoek en innovatie. Dat gaat kennisinstellingen en bedrijven de ruimte geven op hoog niveau bij te dragen aan de maatschappelijke uitdagingen waar onze samenleving voor staat, zoals de gezondheidszorg, het klimaat, digitalisering en de energietransitie. De NFU vindt het positief dat de minister hierin aandacht geeft aan onderzoeksinfrastructuren, verlaging van de werkdruk, ruimte voor ongebonden onderzoek en een matchingsregeling voor Horizon Europe.
Herverdeling universitaire onderwijsgelden
De NFU geeft de minister graag mee dat dit coalitieakkoord een kans is om de eerder gedane herverdelingsoperatie, de zogeheten Van Rijn-gelden, te compenseren. In 2019 concludeerde de Commissie Van Rijn dat technische universiteiten en in mindere mate de bètafaculteiten meer middelen nodig hadden. Deze extra middelen zijn ten koste gegaan van de alfa-, gamma- en medische studies. Deze ombuiging wordt met ingang van 2022 niet meer door de overheid gecompenseerd, en dat leidt uiteindelijk tot bezuinigingen bij de betrokken faculteiten. Met de structurele extra middelen voor het hoger onderwijs uit het coalitieakkoord, ontstaat er volgens de NFU ruimte om die ongewenste herverdelingsoperatie terug te draaien.
Tot slot onderschrijft de NFU het belang van goede afspraken over de ambities. Met extra middelen komt ook een extra verantwoordelijkheid. Het is daarom van belang om te kijken of we de ambities waarmaken en of de samenleving de meerwaarde van die extra investeringen gaat ervaren.
