Stevige impuls voor onderwijs en onderzoek met eerste €60 miljoen voor profilering en samenwerking
Alle universitaire sectorplannen voor bètawetenschappen, sociale- en geesteswetenschappen, medisch en techniek goedgekeurd.
Minister Dijkgraaf heeft vandaag het eerste deel van de universitaire sectorplannen goedgekeurd op basis van het positieve advies van de Nationale Commissie Sectorplannen. De minister stelt in totaal €60 miljoen ter beschikking voor 2022. In het voorjaar van 2023 volgen de resterende middelen die samen optellen tot structureel €200 miljoen. Pieter Duisenberg, voorzitter Universiteiten van Nederland: “Met de sectorplannen investeren we stevig in het fundament van universiteiten. Zo willen universiteiten en universitair medische centra zo’n vijftienhonderd fte aan extra medewerkers aanstellen de komende jaren. Hiermee kunnen we serieus aan de slag met het verlagen van de werkdruk en gericht bijdragen aan grote maatschappelijke uitdagingen zoals de digitale transitie, klimaatverandering en veiligheid.’’
In het bestuursakkoord hoger onderwijs en wetenschap is afgesproken dat er jaarlijks ongeveer een miljard euro in het hoger onderwijs en wetenschap geïnvesteerd wordt. Hiermee wil het hoger onderwijs het fundament op orde brengen, ruimte bieden aan talent en de impact van onderwijs en onderzoek vergroten. De sectorplannen zijn, met €200 miljoen per jaar, daar een belangrijke voorwaarde voor. In de sectorplannen geven de verschillende wetenschapsgebieden aan welke prioriteiten en knelpunten zij zien en hoe zij die gaan aanpakken. Naast meer medewerkers, en een lagere werkdruk zorgen de plannen voor scherpe keuzes over profilering, samenwerking en taakverdeling tussen universiteiten. De plannen zijn opgesteld door de decanen van de betrokken faculteiten.
Medisch
NFU-voorzitter Bertine Lahuis: “Onze maatschappij staat voor enorme uitdagingen op het gebied van gezondheid en zorg. Gezien de grote maatschappelijke vraagstukken is het van belang om de sterke kennispositie van de Nederlandse umc’s te verstevigen in toepassingen die ten goede komen aan de burgers en patiënten. Dat geldt met name voor die onderdelen waar investeringen zijn achtergebleven en waar maatschappelijke winst te verwachten is.” In het Sectorplan Versnellen op Gezondheid benoemen de Medische en Gezondheidswetenschappen in dat kader drie thema’s: preventie, datagedreven innovatie en de keten van fundamenteel onderzoek naar toepassing. De toegekende investeringen zijn nodig om de sector beter voor te bereiden op de maatschappij van de toekomst, zonder dat de werkdruk van het personeel nog verder en onverantwoord oploopt.
Sociale- en geesteswetenschappen
De Sociale Wetenschappen kiezen specifiek voor versterking van de discipline onderwijskunde en de lerarenopleidingen, en een inhoudelijke investering op 5 thema’s: veerkracht bij jeugd, psychische aandoeningen, de menselijke factor in nieuwe technologieën, maatschappelijke transitie en gedragsverandering, en maatschappelijke ongelijkheid en diversiteit. De Geesteswetenschappen kiezen voor versterking van onderzoek en onderwijs in de Talen en Culturen, en investeren extra in twee thema’s: humane AI en cultureel erfgoed. De samenwerking tussen alle SSH domeinen (SW, GW, rechten en economie) wordt versterkt in een interdisciplinair programma: ‘Welvaart, participatie en burgerschap in een digitale wereld’. Met het SSH sectorplan worden vaste UD posities gerealiseerd, evenals extra investeringen in onderzoeksinfrastructuur en de bijbehorende lab en datamanagement ondersteuning.
Bèta
De sectorplannen bètawetenschappen versterken de vakgebieden Aard- en Milieuwetenschappen, Astronomie, Biologie en Farmaceutische Wetenschappen. De bètawetenschappen zetten daarnaast in op drie grote maatschappelijke en wetenschappelijke uitdagingen; 1. Klimaat en energie 2. Veiligheid en gezondheid en 3. Biodiversiteit en leefomgeving. Dit zijn drie belangrijke transities die vragen om grensoverschrijdend onderzoek, waardoor er kansen liggen voor samenwerking met de andere wetenschapsgebieden. Via de sectorplannen worden in totaal zo'n 330 nieuwe posities gecreëerd, waarvan 230 fte wetenschappelijk personeel. Deze investering in een grotere academische staf leidt ook tot een aanzienlijk betere student-stafverhouding, waardoor er meer ruimte komt voor begeleiding van studenten.
Techniek
De sectorplannen Techniek zorgen voor versterking van de ontwerpende ingenieurswetenschappen, de construerende disciplines en technische informatica. De sectorplannen richten zich op sleuteltechnologieën en vier grote maatschappelijke uitdagingen: 1. Energie en duurzaamheid, 2. Landbouw, water en voedsel, 3. Gezondheid en zorg, 4. Veiligheid. Innovatieve techniek en technisch opgeleiden zijn essentieel voor deze maatschappelijke uitdagingen. Bovendien zorgen deze investeringen ervoor dat de belangrijke schakelrol tussen de funderende wetenschappen en de maatschappelijke toepassing van techniek wordt versterkt. Het sectorplan heeft de ambitie om in totaal 320 nieuwe wetenschappelijke posities te creëren, waarvan 213 met de investering in deze eerste ronde
